ثبت گزارش مرحله ای
گزارشات مرحله ای چیست؟
مهندس ناظر ساختمان موظف است تا در هر یک از مراحل عملیات ساختمانی، تک تک مراحل و عملکرد خود را در اجرای و ساخت ساختمان به ثبت برساند. نحوه ثبت مراحل توسط مهندس ناظر در قالب گزارش مرحله ای به دفتر خدمات الکترونیک شهر بوده که نشان دهنده خلاف و یا عدم خلاف مجری ساختمان یا مالک آن خواهد بود.
هدف گزارش مرحله ای ساختمان
از عمده ترین اهدافی که در ارائه گزارش مرحله ای ساختمان مد نظر بوده شامل موارد زیر است:
-
انجام تکليف
-
اطلاع‌رساني
- بحث در مورد مشکلات پروژه برای بهره مندی از کمک
اجزاي گزارش مرحله ای ناظر
به طور کلی گزارش مرحله ای ناظر دارای عکس، نقشه، محاسبات و متن قوانين و ضوابط بوده که بیشتر این اطلاعات را می توان به آسانی و به کمک پروانه ساختماني پروژه بدست آورد.
گزارش مرحله ای ناظر شامل اجزای زیر است:
چرا ثبت به موقع مراحل گزارش ناظر مهم است؟
با توجه مفاد قانوني مرتبط با موضوع پروژه لازم است تا مهندس ناظر گزارشات مرحله‌اي ساختمان را تهيه نماید. اهمیت ثبت گزارش مرحله ای ناظر بسیار بالا بوده و نیاز است که مهندس ناظر به شکلی حرفه‌اي مستندات مهم مورد نياز را به ثبت برساند. درصورت بروز هر گونه مشکل نیز براي پاسخگويي و دفاع از حقوق خود و سایر ذینفعان نیاز است تا مدارک را برای تسلیم به مراجع ذيربط حفظ نمايد. در صورت وقوع حوادث اگر مدارک وی کامل باشد و خطایی از او در هریک از مراحل تشخیص داده نشود، از طرف محاکم قضايي و انتظامي بی گناه شناخته می شود.
ناظر پروژه ملزم است تا در هر مرحله گزارش به تناسب پيشرفت عمليات ساختماني بخش های مورد نظر گزارش را تکمیل کند. از مهم ترین اطلاعاتی که در هر بخش باید تکمیل شود توضیحات مربوط به اجراي سقف‌ها در رديف مربوطه به گزارش است. به علت مهم بودن این اطلاعات نباید هیچ کوتاهی از طرف مهندس ناظر در این موارد صورت گیرد.
یکی از مواردی که الزامی است به عنوان خلاف و ایراد در گزارش بازديد توسط ناظر درج شود وجود هر گونه اضافه بناي غيرقانونی در پروژه است. ایجاد تغييراتی که مغاير با ضوابط شهر سازي منطقه مورد ساخت پروژه باشد نیز باید مورد توجه قرار گرفته و ثبت شود. مراجع صدور پروانه و سازمان نظام مهندسي ساختمان، ارگان هایی هستند که نیاز است آن ها را در جریان هر گونه از تخلفات ذکر شده قرار داد. جای تاسف است که برخی مهندسین ناظر از بار حقوقی عدم ثبت گزارش مرحله‌اي ساختمان و اهمیتی که دارد بي اطلاع هستند و سهوا در ثبت این گزارشات کوتاهی می کنند.
مطابق ضوابطی که در مبحث 12 مقررات ملي ساختمان و همچنین آئين نامه حفاظت از کارگاه‌هاي ساختماني وزارت کار و امور اجتماعي وجود دارد، مهندسین ناظر ملزم اند تا نسبت به برخی موارد توجه ویژه ای داشته باشند. طبق این مقررات درصورت عدم رعایت امنیت در کارگاه تحت نظارت مهندس، به تناسب اهميت موضوع و خطرات جاني که مهندس ناظر تشخیص می-دهد بایستی گزارش شود.
این گزارش تحت عنوان وقوع خلاف نیاز است تا با اشاره کامل به مفاد قانوني مرتبط با آن ارسال شود. الزامی است که این گزارش به ارگان-هایی همچون شهرداري، سازمان نظام مهندسي ساختمان، اداره کل بازرسي وزارت تعاون و همچنین اداره کار و رفاه اجتماعي ارائه شده و شماره ثبت دبيرخانه آن ها نیز اخذ شود.
اگر هرگونه خلاف فني و اجرايي که مرتبط با معماري، سازه و يا تأسيسات ساختماني وجود داشته باشد نیاز است که مهندسین ناظر به مسئله ورود پیدا کنند. در هر مرحله از تاسیس بنا ضروری است که مهندس ناظر نسبت به ابلاغ تذکر کتبي اقدام نماید. در این ابلاغ کتبی از مالک يا سازنده خواسته می شود تا علاوه بر رفع خلاف، گزارش خلاف در آن مرحله از کار را به ثبت رسانند. اگر تخلف صورت گرفته دارای اهميت زیادی باشد نیاز است تا بر توقف کار تا زمان اصلاح موارد خلاف تاکید شود. گزارش این تخلفات می بایست در شهرداري و سازمان نظام مهندسي ساختمان استان به ثبت برسد.
آیا حضور مجري ذيصلاح در گزارشات مرحله‌اي ضروری است؟
هریک از مراحل عمليات اجرايي ساخت پروژه ساختمان نیاز است تا مطابق با فصل چهارم از آئين نامه اجرايي ماده 33 قانون نظام مهندسي و کنترل ساختمان نیاز است تا تحت نظارت صورت گیرد. این نظارت توسط شخص حقوقي و دفاتر مهندسي اجراي ساختمان به عنوان مجري این کار انجام خواهد شد و مالکان ملزم هستند تا براي انجام امور ساختماني از حضور اين مجريان بهره مند شوند.
در بخش های دیگری از قانون (تبصره 7 ماده100 قانون شهرداري) ذکرشده مهندسان ناظر ساختماني موظف‌اند وظایف خود را در رابطه با پروژه هایی که به عهده آن ها گذاشته شده به نحو مناسبی انجام دهند. طبق قانون مهندسان ناظر ملزم هستند تا پروژه ساختمانی را با مشخصاتی که در پروانه ساخت، نقشه‌های ارائه شده و محاسبات فني ضميمه با آن وجود داشته به شکل دائم مورد بررسی قرار دهند زیرا در پایان ساخت پروژه نیاز است تا گواهي مطابقت ساختمان با پروانه، نقشه و محاسبات فني آن به تایید وی برسد.
مهندس ناظر با پذیرش نظارت بر پروژه ساختمانی که بر عهده وی گذاشته شده، مسئولیت پاسخگویی در برابر تمام موارد فني را قبول می کند. به این منظور، هر گونه عمليات اجرايي تحت نظارت مستقیم وي به صورت گرفته و باید در جریان مراحل ساخت قرار گیرد. مسئولیت پاسخگویی وی به این معناست که در صورت بروز حادثه، مهندس ناظر نیز در ارتکاب تخلف و اهمال کاري شریک خواهد بود. اگر حادثه رخ داده در پروژه ساختمانی تلفات جاني نیز داشته باشد، بي اطلاعي مهندس ناظر از اجرای هر یک از مراحل انجام پروژه ساختمانی در دادگاه مورد پذیرش نخواهد بود.
علاوه بر آن، مطابق ماده 616 از قانون مجازات اسلامي که در کتاب پنجم به آن اشاره شده: «در صورتي که قتل غير عمد به واسطه بي احتياطي، و یا عدم داشتن مهارت کافی صورت گرفته باشد، عدم رعايت نظامات تشخیص داده می شود.»
طبق این قانون مهندس ناظر تخطی کار محکوم به يک تا سه سال حبس و همچنین ملزم به پرداخت ديه در صورت مطالبه اولياي دم خواهد بود؛ مگر اينکه خطاي محض باشد. که در این صورت مهندس ناظر محکوم به مجازات سنگيني خواهد شد.
حداقل تعداد گزارشات مرحله‌ای مهندسین ناظر
با استناد به ماده ۱۳-۷ در مبحث دوم مقررات ملی ساختمان، حداقل تعداد گزارشات مرحله‌ای مهندسین ناظر به تناسب گروه ساختمانی پروژه ای که تحت نظارت است متفاوت خواهد بود. در کنار حداقل تعداد گزارشات ثبتی، از مهم ترین مسائلی که نیاز از به آن توجه شود رعایت ترتیب در ارائه گزارشات مرحله‌ای است. اهمیت حفظ ترتیب در ارائه گزارشات مرحله‌ای ساختمان به حدی است که در اکثر موارد، دفاتر الکترونیک از پذیرش گزارشات مراحل دیگر امتنا می‌کنند.
دقت داشته باشید که در صورت رعایت نکردن ترتیبات قانونی توسط مهندس شکل مرتب و عدم ثبت گزارش مرحله‌ای مهندسین ناظر می تواند مشکل آفرین باشد. از نظر قانونی مرجع صدور پروانه می تواند علت این قصور در ثبت مراحل را پیگیری نماید.
حداقل تعداد گزارش مرحله ای ناظر که باید در دفاتر خدمات الکترونیک شهر ثبت شود شامل اقلام زیر است:
نکته: برای اسکلت بتنی لازم است تا اجرای هر سقف به شکل جداگانه، برای اسکلت فلزی گزارش اسکلت و پس از آن برای هر سقف به ثبت برسد.