استحکام بنا

یکی از مهم ترین و اصلی ترین مراحل ساخت و ساز اخذ استحکام بنا برای دریافت گواهی پایان کار است. برگه استحکام بنا توسط مهندس ناظر پروژه صادر می شود و بدین معناست که مراحل ساخت ساختمان با موفقیت انجام شده و اصول عمرانی در ساخت سازه رعایت شده است. 

 

 

استحکام بنا چیست؟

پیش از آغاز دهه 70 شمسی، ساخت و سازهای عمرانی عموما بدون حضور مهندس ناظر و به شکل معمارساز انجام می شد و دریافت گواهی پایان کار برای ساختمان الزامی نبود. اما از سال 70 هجری شمسی قوانین مربوط به ساخت و ساز و شرایط انتقال ملک، تخریب و نوسازی ساختمان و هرگونه امور شهرداری، ملزم به ارائه مدرک پایان کار برای ساختمان شد. 
برگه استحکام بنا، مدرکی است از برگه های مهندسی عمران که نظارت مهندس ناظر بر مراحل ساخت و رعایت اصول عمرانی در حین ساخت را تائید می نماید و میزان استحکام بنا را گزارش می دهد.

مطابق بند7 آیین نامه ماده 100 قانون شهرداری ها و بند 13-2 از مبحث دوم مقررات ملی ساختمان، مهندس ناظر می بایست انطباق یا عدم انطباق عملیات اجرایی ساختمان را با نقشه های مصوب از ساختمان، پروانه، محاسبات و موارد فنی ضمیمه نقشه ها به مرجع صدور پروانه و سازمان استان گزارش دهد.

براساس این قانون زمانی که پیمانکاران جهت دریافت گواهی پایان کار به شهرداری مراجعه می کنند، می بایست مدارکی به همراه خود داشته باشند که گزارش کارشناسی استحکام بنا و تائیدیه آن از مهم ترین مدارک است.

به طور کلی برگه استحکام بنا برای ساختمان های الزامی است که به هر دلیلی، مانند قدیمی بودن، تغییرات در سازه ساختمان، ساخت غیر مجاز و... اجازه دریافت گواهی پایان کار ندارند و شهرداری این مالکان را در ابتدا موظف به دریافت استحکام بنا می نماید. اگر مالک موفق به دریافت استحکام بنا نشود، امور حقوقی ملک با مشکل رو به رو خواهد شد.

عواقب عدم تایید استحکام بنا

در صورت عدم تائید استحکام بنا، پیمان کار از دریافت پایان کار محروم خواهد ماند و مالک برای بیشتر امور حقوقی و عمرانی ساختمان با مشکل روبه رو خواهد شد از جمله:

• فروش یا انتقال سند ساختمان
• تغییر کاربرد ساختمان (به عنوان مثال از حالت مسکونی به تجاری)
• تغییر طراحی داخلی مانند حذف ستون و دیوار جهت بازسازی
• تغییر در معماری ساختمان مانند اضافه کردن طبقه 

برگه تائید استحکام بنا، امکان دریافت جواز ساخت برای تغییر معماری در ساختمان را برای مالک فراهم می کند و همچنین برگه پایان کار نیز که نشان دهنده هویت بنا است، برای ساختمان صادر می شود. در صورت عدم دریافت برگه پایان کار، ساختمان دارای اعتبار حقوقی و قانونی نخواهد بود و امکان خرید و فروش قانونی آن نیز وجود نخواهد داشت.

 

 

مراحل اخذ استحکام بنا

به دلیل اهمیت و حساسیت شهرداری در زمینه استحکام ساختمان ها و سازه های عمرانی در برابر بلایای طبیعی و حوادث غیرمترقبه، دریافت مجوز استحکام بنا تنها پس از طی مراحل زیر امکان پذیر می باشد:

• در ابتدا مهندس ناظری از سوی شهرداری منصوب و برای بازدید ساختمان اعزام می گردد.
•  مهندس ناظر موظف است مدارکی چون گواهی پایان کار قبلی، تصویری از ساختمان، کپی سند ملک و برگه های کپی مدارک شناسایی مالک ساختمان را که برای تشکیل پرونده ناز است را جمع آوری کند.
• مهندس ناظر می بایست پس از جمع آوری مدارک و بررسی آن ها، گزارش نهایی حاصل از نظارت خود را در دفترهای خدمات الکترونیکی ثبت کند.
• پس از تائید مدارک و گزارش اعلام شده توسط ناظر، پرداخت مالیات توسط مالک ساختمان باید صورت گیرد. هزینه حق الزحمه مهندس ناظر از دیگر هزینه هایی است که مالک می بایست متقبل شود.
• پس از تکمیل تمامی مراحل، در نهایت برگه سبزی که در حقیقت همان تائیدیه استحکام بنا است توسط مهندس ناظر به مالک اعطا می شود. 

برگه و متن استحکام بنا در عکس زیر مشخص است:

بخش های نظارتی مهندس ناظر جهت صدور برگه استحکام بنا

مهندس ناظر اعزام شده از سوی شهرداری، موظف به چک کردن مدارک ساختمان، نقشه ساخت و پروانه ساخت و مطابقت دادن آن با شرایط کنونی ساختمان، طراحی و وضعیت ساختمان است. به همین جهت موظف به بررسی هه بخش های ساختمان است که مهم ترین آن ها عبارت است از:

1. بررسی وضعیت دیوارها، ستون ها و سقف از لحاظ میزان سلامت سازه.
2. وضعیت پشت بام و ورودی و خروجی چاه ها و آب باران
3. بررسی پنجره ها، درب های ورودی ساختمان و پشت بام، نرده ها، وضعیت پله ها و راهرو ها، جان پناه ها
4. بررسی دقیق سیستم های برق، گاز، آب با چک کردن نحوه سیم کشی و لوله کشی، رعایت نکات ایمنی و...

مدارک لازم جهت اخذ استحکام بنا

مالک ساختمان می بایست جهت دریافت تائیدیه استحکام بنا از مهندس ناظر، مدارک مورد نیاز جهت نظارت و اثبات ایستایی ساختمان را به مهندس ناظر ارائه دهد، از جمله:

1. گواهی پایان کار پیشین
2. عکس از وضعیت فعلی ساختمان
3. اصل و کپی سند ملک
4.  کپی مدارک شناسایی مالک یا وکیل وی
5.  در صورت فوت مالک،  کپی برابر اصل مدارک انحصار وراثت و مدارک شناسایی ورثه
6. علت نیاز به تائید استحکام بنا و متعاقبا گواهی پایان کار
7.  پایان کار پیش نیاز صدور سند معتبر برای ساختمان است.
8. صدور سند مالکیت مجزا برای هر واحد ساختمان، تنها با گواهی پایان کار ممکن است.
9. در گواهی پایان کار، مشخصات کامل ساختمان مانند متراژ، تعداد طبقات، مساعات، کاربری ساختمان، سال ساخت و... قید می شود و احتمال کلاهبرداری را به حداقل می رساند.
10. پس از گذشت سالیان و فرسوده شدن ملک، ارائه گاوهی پایان کار پیشین جهت اخذ جواز ساخت و دریافت پایان کار جدید الزامی می باشد.

 

 

تعرفه استحکام بنا

قیمت استحکام بنا و هزینه نهایی این مجوز از چند بخش تشکیل می شود: هزینه نظارت مهندس ناظر، مالیات و عوارض شهرداری، هزینه دفتر ثبت الکترونیکی. تمامی هزینه های بر عهده مالک سند بوده و می بایست پرداخت نماید.

همانطور که پیش تر ذکر شد، مهندس ناظر به منظور مشاهده، ارزیابی و تائید استحکام بنا، هزینه ای تحت عنوان تعرفه نظارت استحکام بنا دریافت می کند. نرخ نظارت امور مهندسی هر ساله تغییر می نماید. این نرخ با توجه به عواملی مانند، متراژ طبقه، تعداد طبقه، نوع کاربری ساختمان و... تعیین می شود.